old-www/HOWTO/Esperanto-HOWTO-5.html

167 lines
5.4 KiB
HTML

<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 3.2 Final//EN">
<HTML>
<HEAD>
<META NAME="GENERATOR" CONTENT="SGML-Tools 1.0.9">
<TITLE>Linux-Esperanto-HOWTO: X-fenestra sistemo</TITLE>
<LINK HREF="Esperanto-HOWTO-6.html" REL=next>
<LINK HREF="Esperanto-HOWTO-4.html" REL=previous>
<LINK HREF="Esperanto-HOWTO.html#toc5" REL=contents>
</HEAD>
<BODY>
<A HREF="Esperanto-HOWTO-6.html">Next</A>
<A HREF="Esperanto-HOWTO-4.html">Previous</A>
<A HREF="Esperanto-HOWTO.html#toc5">Contents</A>
<HR>
<H2><A NAME="s5">5. X-fenestra sistemo</A></H2>
<H2><A NAME="ss5.1">5.1 Tiparoj</A>
</H2>
<P>Por trovi Latin-3-tiparojn kaj rilatajn informojn por la
X-fenestra sistemo vi rigardu en
<A HREF="http://www.esperanto.net/veb">la Virtuala Esperanto-Biblioteko</A> - sub la rubriko &quot;Komputadaj fakoj&quot;.
<P>Cxe la tiparoj vi trovas indikojn kiel instali ilin.
Per:
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
xlsfonts -fn *iso8859-3
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>vi povas kontroli cxu la tiparoj (sukcese) estas instalitaj en
via sistemo. La proporciaj <I>Adobe</I>-tiparoj bone tauxgas por
vidado en Communicator, Knews, Xfmail...).
Por Xterm kaj la Vi-variantoj vi uzu la tiparojn de Alain Fagot.
<P>La plej multajn X-ajn programojn vi povas voki tiel:
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
&lt;programo> -fn &lt;tiparnomo>
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
por ke ili uzu la tiparon <I>tiparnomo</I>.
<P>Alternativo al la supre menciitaj tiparoj estas la uzado de
<I>TrueType</I>-tiparoj. Por tiuj
tiparoj, originale uzataj de Vindozo kaj Makintosho ekzistas
biblioteko <I>FreeType</I>, kiu permesas uzi ilin ankaux kun Linukso.
Surbaze de tiu biblioteko ekzistas du tiparserviloj <I>xfstt</I>
kaj <I>xfsft</I>, kiuj servas <I>TrueType</I>-tiparojn al X-fenestroj.
La necesajn <I>TrueType</I>-tiparojn vi povas aux preni el ekzistanta
Vindozo 9x/NT-instalo aux ekzemple de la
<A HREF="http://www.microsoft.com/">mikrosofta servilo</A>. Atentu, ke vi bezonas unikodajn
<I>TrueType</I>-tiparojn. La okbitaj normale ne enhavas la esperantajn
signojn aux en maltauxgaj lokoj. Unikodaj estas ekz. la kutimaj
<I>Courier New</I>, <I>Arial</I>, <I>Times New Roman</I>
kaj <I>Lucida Sans Unicode</I>.
<P>
<H3>xfstt</H3>
<P>
<A HREF="ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/X11/fonts/">Xfstt</A>
estas relative simple instalebla solvo, kiu tamen havas la
malavantagxon, ke gxi ne realigas la tutan norman tiparservan
protokolon.
<P>Normale xfstt uzas Unikodon, kies unuaj 256 signoj estas la
samaj kiel cxe ISO-8859-1. Ekde la versio 0.9.8 oni povas
rebildigi la unikodajn signojn al aliaj kodoj. Ekzemple per
la komandlinio:
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
xfstt --encoding iso8859-3,koi8-r,windows-1251
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>
<H3>xfsft</H3>
<P>
<A HREF="ftp://ftp.dcs.ed.ac.uk/pub/jec/programs/xfsft/">Xfsft</A>
estas pli norma, sed pli malfacile instalebla solvo. Gxi estas fliko
por X-fenestroj. Do oni devas elpaki la fontaron de X, poste fliki
gxin per xfsft kaj rekompili. Por Linux ankaux ekzistas jam
kompilita versio. La programon Xfs (X-Font-Server) vi plej konvene
lancxas en propra &quot;init&quot;-skripto.
La tiparojn oni poste instalas same kiel aliajn X-tiparojn.
<P>Same kiel cxe xfstt oni povas servi unikodan
tiparon laux diversaj kodoj.
Ekzemple la linioj
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
arial.ttf -microsoft-arial-medium-r-normal--0-0-0-0-p-0-iso8859-1
arial.ttf -microsoft-arial-medium-r-normal--0-0-0-0-p-0-iso8859-2
arial.ttf -microsoft-arial-medium-r-normal--0-0-0-0-p-0-iso8859-3
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
en <CODE>fonts.dir</CODE> servas la tiparon Arial en la kodoj Latin-1,
Latin-2 kaj Latin-3.
Atentu, ke en la versio 1.0.1 estis eraro pri Latin-3, kiu en la
sekvaj versioj estas korektita.
<P>
<H2><A NAME="ss5.2">5.2 Tajpi E-signojn</A>
</H2>
<P>La X-fenestro-sistemo permesas difini reagojn al klavpremoj
de la &quot;kompona klavo&quot; (plej ofte tiu estas difinita
kiel <CODE>AltGr</CODE>) plus alia klavo.
<P>Ekzemple sur germana klavaro <CODE>AltGr+q</CODE> donas la signon '@'
<P>Per la programo <CODE>xmodmap</CODE> oni povas difini,
ke
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
AltGr+c -> cx
AltGr+Shift+c -> Cx
...
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Por tio metu en vian uzanto-dosierujon dosieron
~/.Xmodmap. (Ofte gxi jam estas tie kaj vi nur
bezonas modifi gxin.)
Kaj aldonu la sekvajn liniojn:
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
keycode 54 = C NoSymbol AE
keycode 42 = G NoSymbol Ooblique
keycode 43 = H NoSymbol paragraph brokenbar
keycode 44 = J NoSymbol onequarter notsign
keycode 39 = S NoSymbol Thorn
keycode 30 = U NoSymbol Yacute
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Ne cxiuj programoj gxuste traktas tion. Alia ebleco (vi povas
uzi ambaux variantojn samtempe) do estas, meti la 12 esperantoliterojn
sur la 12 funkcio-klavojn:
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
keysym F1 = F1 ae
keysym F2 = F2 AE
keysym F3 = F3 oslash
keysym F4 = F4 Ooblique
keysym F5 = F5 paragraph
keysym F6 = F6 brokenbar
keysym F7 = F7 onequarter
keysym F8 = F8 notsign
keysym F9 = F9 thorn
keysym F10 = F10 Thorn
keysym F11 = F11 yacute
keysym F12 = F12 Yacute
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Certigu, ke dum la starto de la X-fenestro-sistemo
lancxigxas la ordono <CODE>xmodmap ~/.Xmodmap</CODE>. Normale
en /usr/X11R6/lib/X11/xinit/xinitrc jam trovigxas linioj
kiel
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
usermodmap=$HOME/.Xmodmap
if [ -f $usermodmap ]; then
xmodmap $usermodmap
fi
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>
<HR>
<A HREF="Esperanto-HOWTO-6.html">Next</A>
<A HREF="Esperanto-HOWTO-4.html">Previous</A>
<A HREF="Esperanto-HOWTO.html#toc5">Contents</A>
</BODY>
</HTML>